“De spiegel van onze ziel. Of 80 jaar vrijheid, een illusie of werkelijkheid?” Multatuli zou gesproken hebben over ‘de spiegel van onze ziel’ waarover hij schreef in zijn boeken “Max Havelaar” en “Minnebrieven”. ‘De spiegel van onze ziel’ staat feitelijk beschouwd voor macht – tegenmacht en zou hij nog leven, dan had hij wellicht gesteld dat oorlogen immer te spiegelen zijn in oorlogen helaas. 80 jaar vrijheid als werkelijkheid zien, wordt door Fons Broess en Barbara Recourt ook wel wat als vreemd ervaren.
Al jaren verdiepen Fons en Barbara in het thema ’vrijheid’ en in de karakterstructuur van de moderne mens en de problemen van de oorzakelijke correlatie tussen psychologische en sociologische factoren. Het idee voor het kunstwerk Spiegelingen (Spiegel van de ziel, reflectie van de tijdsgeest) is passend bij het onderwerp vrijheid omdat het een kunstwerk is voor alle generaties van de Babyboomers tot en met Generatie Z en in het verleden en het heden is te plaatsen.
Het kunstwerk Spiegelingen daagt uit tot inzicht over vrijheid, oorlog en vrede. Dreiging van geweld is altijd aanwezig in deze duale wereld. We lijken niet te leren van de zich herhalende geweldsuitbarstingen over de gehele wereld door de geschiedenis heen. Het zijn altijd de gewone man en vrouw die in de strijd het gevecht leveren voor de belangen van anderen, die het strijdperk niet betreden. De gewone man wordt in de strijd voor vrijheid en vrede de soldaat, die vecht voor een ideologie of een leider. De vrouw blijft achter met zorgen van een gezin. Het kind wil spelen.
De toeschouwer wordt in contact gebracht in het kunstwerk met een cirkel van 3 archetypen in de vorm van spiegels in bepaalde lichaamshoudingen van een man, een vrouw en een kind, die rondom een stuk van de boom der wijsheid staan waar de toeschouwers zich mee kunnen gaan spiegelen. Omdat archetypes diepgeworteld zijn in de menselijke ervaring, hebben ze de kracht om universele gevoelens, aspiraties en verlangens aan te boren. Wanneer we met deze archetypen gaan verbinden, spreken ze niet alleen het rationele denken aan maar ook hun diepste emoties en verlangens rondom het thema vrijheid. We hebben allemaal een familie en een geschiedenis.
Familiegeschiedenis en de geschiedenis van een sprekend verleden is van invloed op wie wij nu zijn. Binnen het familiesysteem heeft iedereen zijn eigen plaats – er is een antuurlijke ordening van alle familieleden. De levensstroom loop van voorouders, overgrootouders, grootouders, ouders naar kinderen en kleinkinderen. Wij dragen in onze ziel zowel vrijheid als oorlog.
De spiegels zijn in onze installatie een handreiking geworden waarmee ieder voor zich, op geheel eigen wijze vanuit imaginatie, intuïtie en inspiratie vormgeeft aan diens unieke levensreis. Een spiegel reflecteert de gevoelens die je over jezelf hebt. Het maakt je meteen bewust van je weerstanden en je mogelijkheden. Ieder mens is uniek en kent zichzelf als geen ander. De spiegel die de bezoeker uitkiest in het kunstwerk weerspiegelt het unieke potentieel dat ieder mens in zich draagt, ongeacht of en hoe dat wordt benut.
De uitnodiging van Fons en Barbara aan het publiek is in Spiegelingen: Ga op onderzoek uit en kijk in de spiegel om je levensreismissie ten uitvoer te brengen op weg naar vrijheid! Wanneer de bezoeker goed kijkt naar het kunstwerk ziet hij op elke spiegel de duif terugkomen als verbindend symbool van de vrijheid. De duif zie je als spelend motief in het jurkje van het kind en op het hart van de vrouw. De soldaat draagt de duif als last in zijn bagage. Hij strijdt voor de vrijheid.
Tijdens de opening van het kunstwerk krijgen de bezoekers een sticker spiegel van de boom der wijsheid met de tekst mirror|mirror reflect yourself om het kunstwerk nog dichterbij de burger te brengen. Doordat meerdere mensen de sticker spiegel gaan dragen op hun kleding, hopen de kunstenaars op grotere schaal een transformatie te veroorzaken. Want vrede en vrijheid begint in jezelf.
In het totale kunstwerk wordt getracht optimale verbindingen tot stand te brengen tussen de samenleving en hun verhalen en het gebruik. De gebruikers van het kunstwerk kunnen een gevoel van verbondenheid met ons gekozen verhaal ervaren bij de beleving van het kunstwerk. Daarnaast daagt het kunstwerk Spiegelingen uit tot ontdekken en ontmoeten voor jong en oud. Verwondering, samenwerken en verbinden zijn sleutelwoorden bij dit werk. “De spiegel van onze ziel. Of 80 jaar vrijheid, een illusie of werkelijkheid?” Wat je ziet is wat je krijgt. Hoe je over jezelf denkt is wat je wordt. Je oordeel over een ander, reflecteert wie jij bent. Wandelend langs alle spiegels, geeft elke spiegel precies datgene terug waar de verteller zelf vanuit gaat.
Over Barbara Recourt & Fons Broess
Wij zijn het ontwerp duo Barbara Recourt (beeldend kunstenares, community artist) (1979) en Fons Broess (werktuigbouwkundig ingenieur, industrieel vormgever) (1969).
Wij zoeken een combinatie tussen kunst en functionaliteit enerzijds en gevoelens en ideeën van de gebruiker anderzijds. We bundelen onze specialismen samen zodat er bijzondere en wonderlijke kunstwerken kunnen ontstaan. De weerspiegeling van onze samenwerking zie je altijd in ons werk terug doordat we op zoek zijn naar hoe kunst en samenleving elkaar kunnen versterken.
Wij zijn gefascineerd door mensen, hun manier van leven, samenleven en communiceren. Mensen en hun leefomgeving zijn onze grootste inspiratiebron voor onze kunstprojecten.
Bij onze projecten worden mensen uitgedaagd om op een andere manier te denken, voelen en kijken naar hun omgeving, zichzelf en andere mensen. In onze kunstwerken vertelt elk element zijn eigen verhaal en toch vormen alle verhalen een poëtisch geheel in een ruimtelijk verband. In het ontwerp wordt getracht optimale verbindingen tot stand te brengen tussen de samenleving en hun verhalen en het gebruik. Er wordt gewerkt vanuit behoeften, mogelijkheden en wensen van de eindgebruikers.
De gebruikers van onze kunstwerken kunnen een gevoel van verbondenheid met ons gekozen verhaal ervaren bij de beleving van het kunstwerk. Daarnaast daagt de kunst die wij maken uit tot ontdekken en ontmoeten voor jong en oud. Verwondering, samenwerken en verbinden zijn sleutelwoorden bij onze projecten.